Over het algemeen word ik bestempeld als een echte regelneef. Ik houd van dingen goed regelen (Dikke Van Dale: organiseren, ordenen, in orde maken), en kan het ook best goed. Je zou dus eigenlijk verwachten dat ik ook wel van regels houd. Immers: iets regelen doe je vaak door allerlei regels (Dikke Van Dale: voorschriften) op te volgen.

Maar niets is minder waar! Uiteraard begrijp ik dat er regels nodig zijn in onze samenleving, op straat, in gedragsverkeer, qua opvoeding, op het werk en noem maar op. Ik ben echter wars van de veelheid aan ongeschreven regels waar momenteel sprake van is. Als je mij zegt dat ik iets moet doen ‘omdat het de regel is’, of ‘omdat het zo hoort’, is de kans groot dat je me stuiterend aantreft……

Privé loop ik nogal eens tegen regels, afspraken en gebruiken aan, waar ik heel obstinaat van word. Een Abraham zetten in de tuin van de buurman, een avond voor de daadwerkelijke verjaardag, waarbij er uiteraard ingedronken moet worden. En ja, als Abraham uiteindelijk weer opgelucht naar Sara vertrekt, wordt er wederom bij de buren een borrel gedronken. Want dat hoort. Jammer dan, ik doe hier niet aan mee. Ik wil van alles doen voor de buurman, maar wel op m’n eigen manier. Vlak voor Kerst komen de krantenjongens en –meisjes langs de deuren, met een Kerstwens op hun lippen en de eurotekens in hun ogen. Ik word geacht ze dan een fooi te geven. Want dat hoort. Mij niet gezien, ik geef alleen fooi aan iemand waarvan ik vind dat diegene het verdiend heeft. En dus niet omdat iedereen het doet. Toen ik zo’n 20 jaar geleden trouwde, was het gebruikelijk om het huis van het toekomstige bruidspaar volledig op de kop te zetten. Pech voor de ‘vriendengroep’, wij hadden alles binnenshuis hermetisch afgesloten. Helaas konden we daarmee niet voorkomen dat onze hal helemaal vol lag met papiersnippers. Best vervelend als je astma hebt. Maar ja, dat hoort zo. De kinderen worden door sporttrainers en gymleraren verplicht om te douchen na training en wedstrijden. Dat is de regel. Uit hygiënisch oogpunt ben ik het hier helemaal mee eens. Je moet er echter wel flexibel mee omgaan. Sommige douches zijn namelijk te vies om zelfs met schoenen in te lopen, maar dat maakt blijkbaar allemaal niet uit: ze moeten douchen want dat hoort. En zo kan ik nog wel even doorgaan……..

Ook op het werk heb ik zo m’n vraagtekens bij een aantal regels en afspraken. Als vrije geest houd ik van out of the box denken, dat zich in m’n werk concreet vertaalt in pro-actief dingen oppakken die op m’n pad komen. Ook daarbij loop ik tegen regels en afspraken aan die me belemmeren; de regel zegt namelijk nogal eens dat ik bepaalde taken niet mag uitvoeren omdat ze niet bij m’n functie of rol passen. Vanuit zakelijk standpunt bezien volkomen begrijpelijk, maar niet leuk als je met passie en enthousiasme je werk doet en hierdoor het gevoel krijgt dat je ‘ingedamd’ wordt. Waarom niet mensen gewoon laten doen waar ze goed in zijn? We hebben de mond vol van competentiemanagement (‘de juiste mens op de juiste plaats’), maar het lijkt wel alsof het niet in praktijk wordt gebracht. Gebruik maken van iemands kwaliteiten levert in mijn ogen alleen maar een ‘win-winsituatie’ op. Logisch dat er regels en afspraken zijn, maar soms moet je ze aanpassen, uitbreiden of misschien wel met voeten treden.

Je zult begrijpen dat ik geen fan ben van dit soort regels. Sociale regels en omgangsvormen daarentegen vind ik wel heel belangrijk, en die leef ik ook zoveel mogelijk na. Ik vind namelijk dat deze een heel belangrijk doel dienen, ze zorgen er mijns inziens voor dat we met z’n allen zo prettig mogelijk met elkaar samenleven. Maar regels naleven puur omdat ze er zijn of omdat men vindt dat het zo hoort…….. dat is aan deze regelneef niet besteed!

Jet Tusveld, april 2013